Ieder kind is een artiest. De uitdaging is om artistiek te blijven naarmate je opgroeit. Pablo Picasso
Voor we dieper in de materie duiken is het goed om even te definiëren waar we het over hebben. Creativiteit is een containerbegrip waar heel veel onder valt en voor je het weet praten we over totaal verschillende begrippen.
In het kader van dit boek definieer ik creativiteit als: Het vermogen om nieuwe dingen te bedenken en/of te creëren.
Het is een brede definitie voor een breed begrip. Belangrijk om te beseffen dat het dus niet alleen om kunstzinnige uitingen gaat, maar ook om abstracte ideeen, om creatieve oplossingen voor taaie problemen, om nieuwe producten, en om verrassende marketing om aandacht te trekken.
George Land ontwikkelde in 1968 een creativiteitstest voor de ruimtevaartorganisatie NASA. Doel was om de meest creatieve ingenieurs te kunnen selecteren in een sollicitatieprocedure. Dat was belangrijk, want als in de ruimte iets misgaat dan heb je creatieve ingenieurs nodig die vanaf de aarde een oplossing kunnen bedenken waarmee astronauten ver weg in hun cabine het probleem kunnen verhelpen. En -kleine bijkomstigheid- zelf kunnen overleven.
De test bleek een groot succes. De NASA wist er creatieve ingenieurs mee te onderscheiden van niet-creatieve. Gesterkt door die positieve resultaten besloot George Land om dezelfde test voor te leggen aan kinderen [1]. De uitkomst van deze tests schokten de wereld en veranderde onze kijk op creativiteit fundamenteel.
Hier zijn de resultaten:
**- Van de 5-jarigen testte 98% creatief
Conclusie: we worden creatief geboren. Maar we leren het weer af. En nog tamelijk snel ook. Oftwel: creativiteit is niet iets wat we leren, het is iets dat we afleren.
Creativiteit is onze aangeboren superpower, maar tussen ons vijfde levensjaar en onze volwassenheid raken we het (bijna helemaal) kwijt.
Hoe komt dat? Er zijn vier krachten die ons minder creatief maken. Vier ‘slopers’ zou je kunnen zeggen, van onze creativiteit:
Die vier dwingen ons van een wereld waarin fantasie en realiteit hand in hand gaan en waar creativiteit de normaalste zaak van de wereld is naar een wereld die vooral bestaat uit realiteit en die een afwijking van de norm zoveel mogelijk mijdt.
Een paar citaten waarmee de 4 slopers ons bestoken:
“Stop met Dromen” “Wees Verstandig” “Doe wat iedereen doet” “Neem geen risico” “Wees realistisch” “Doe maar gewoon”
Herkenbaar?
Nou waren deze ‘aanmoedigingen’ gedurende lange tijd een prima en veilige keuze. Al sinds de oertijd loonde het om je te schikken naar de groep en te doen wat iedereen deed. Het vergrootte je overlevingskansen in een ruige en vijandelijke wereld waar een mens in zijn eentje groot gevaar liep te worden aangevallen door beesten die veel sterker waren.